British American Tobacco (BAT Belgium) stapt naar het Grondwettelijk Hof om het verbod op tabaksreclame in de krantenwinkels aan te vechten. Dat staat te lezen in het Belgisch Staatsblad en in het verzoekschrift dat onze redactie liet opvragen. Na een overgangsperiode van een jaar was dit verbod sinds 1 januari daadwerkelijk van kracht in de krantenwinkels.
Geen affiches met tabaksproducten meer in de winkel, geen displays op de toonbank, geen reclame meer aan de gevel. Sinds 1 januari is het aanzicht van veel dagbladhandels ingrijpend veranderd. Het federale Parlement stemde begin 2020 in met een verbod op winkelreclame voor rookwaren, nadat de tabaksreclame in de winkels twee decennia lang het laatste achterpoortje in de wetgeving was geweest.
In het najaar van 2020 ondernamen de fabrikanten van rookwaren het nodige om samen met de winkeliers de winkels reclamevrij te maken, maar British American Tobacco bereidde op dat moment ook juridische stappen voor. Deze week kondigde het Belgisch Staatsblad immers aan dat BAT Belgium een annulatieverzoek heeft ingesteld bij het Grondwettelijk Hof. Met dit annulatieverzoek wil BAT Belgium de wet van 15 maart 2020 laten vernietigen. Deze wet verbiedt specifiek om het merk van een tabaksproduct aan te brengen op affiches in en aan de voorgevel van tabakswinkels en van krantenwinkels die tabaksproducten verkopen.
Ter herinnering: de bewuste wet kwam er omdat het Kaderverdrag inzake tabaksontmoediging van de WHO ons land daartoe verplichtte. Dat is belangrijk om te weten, want de argumenten van BAT Belgium vertrekken vanuit een minuscule opening die dit kaderverdrag laat. Artikel 13 van het verdrag voorziet een algemeen verbod op tabaksreclame, maar preciseert dat het kan volstaan om reclame, promotie en sponsoring ‘zoveel mogelijk te beperken’ als de grondwet of de grondwettelijke principes van een land in strijd zijn met zo’n totaalverbod.
Een blik op het lijvige verzoekschrift van BAT Belgium geeft ons een meer gedetailleerde kijk op de redenen die de fabrikant aanvoert. Samengevat wil BAT Belgium de wet laten vernietigen op basis van twee argumenten. Ten eerste vindt BAT Belgium dat de afschaffing van de reclame in de krantenwinkels het eigendomsrecht schendt en een inbreuk is op de vrijheid van handel. Volgens de fabrikant had de wetgever beter moeten aantonen waarom dit een noodzakelijke en evenredige maatregel is.
Daarnaast laat BAT verstaan dat het dit verbod te ruim geformuleerd vindt, omdat het ook betrekking heeft op ‘soortgelijke producten’. Door die precisering in de wet, geldt de maatregel bijvoorbeeld ook voor e-sigaretten en laat dat net één van de producten zijn waarop veel fabrikanten hun hoop vestigen nu de reguliere markt steeds meer onder druk komt. In de eerste officiële reactie op het annulatieverzoek, benadrukt BAT expliciet de onvrede over de opname van de zogenaamde vapingproducten.
“In 2019 heeft het federale parlement een wet aangenomen die een verbod oplegt om nog beperkt reclame te maken voor tabaksproducten en soortgelijke producten in krantenwinkels en tabaksspeciaalzaken”, reageert woordvoerder Pieter Van Bastelaere. “BAT Belgium heeft tegen deze wet een annulatieverzoek ingediend bij het Grondwettelijk Hof omdat wij van mening zijn dat dit totaalverbod op reclame een schending uitmaakt van fundamentele rechten. En in het bijzonder verzetten we ons tegen het feit dat dit totaalverbod zich eveneens uitstrekt tot vapingproducten en andere potentieel minder schadelijke alternatieven voor sigaretten.”
Als sectororganisatie vinden wij het belangrijk om te luisteren naar de meningen van onze lezers. Daarom is het mogelijk om op de artikels op onze website te reageren. VFP verzoekt haar lezers dit op een volwassen en beleefde manier te doen. Beledigingen, persoonlijke aanvallen, het spammen van de commentaren, illegale informatie (bv. inbreuken op het auteursrecht of andere wettelijke bepalingen) en commerciële informatie zijn niet toegestaan. VFP en de redactie van Radar eigenen zich daarom het recht toe om dergelijke reacties te verwijderen wanneer zij dit nodig achten.
Verder gaan wij uit van de goede intenties van de Radar-lezer. Commentaren worden niet voor publicatie goedgekeurd. Radar wijst alle verantwoordelijkheid af voor wat in de commentaren verschijnt en hoeft qua visie, waarden en mening niet noodzakelijk akkoord te gaan met wat in deze commentaren verschijnt.