1

Eén op de vijf krantenwinkels is een zombiebedrijf

Onderzoek 19 mei 2020

Om onze economie na (of met) corona te herlanceren, zou het verdwijnen van zombiebedrijven een goede zaak zijn. Een redenering die we almaar vaker horen. We gingen op zoek naar de impact voor krantenwinkels die te weinig rendabel zijn om hun schulden af te lossen.

Het was een opvallende uitspraak die vorige week te horen was: “het zou niet slecht zijn mocht deze crisis ervoor zorgen dat de zombiebedrijven uit onze economie verdwijnen”. De analyse kwam van de economen Véronique Goossens (Belfius) en Johan Lambrecht (KU Leuven) en was te horen in ‘De 1,5 Meter Sessies’, een podcastreeks die uitzoekt hoe economie en marketing er de komende maanden en jaren zullen uitzien.

Via de bovenstaande link kan u de hele sessie beluisteren, maar het inleidende fragment hebben we hier alvast even uitgeknipt.

Wat zijn zombiebedrijven?

Moeten krantenwinkels zich aangesproken voelen, vroegen wij ons af? Om dat in te schatten, is het belangrijk om eerst goed te begrijpen wat een zombiebedrijf precies is. “Het is een bestaand bedrijf waar de winst gedurende meerdere jaren ontoereikend is om de rente op de aangegane schulden te betalen”, zegt Johan Lambrecht, Professor Economie aan de KU Leuven daarover.

Johan Lambrecht merkt op dat veel Belgische zombiebedrijven door de lage rente voor de crisis langer in die toestand konden blijven. België telt daardoor dan ook meer zombiebedrijven dan onze buurlanden. Professor Lambrecht houdt het op 10 à 12% gemiddeld.

Ongemakkelijke waarheid

Dat België veel zombiebedrijven telt, is nefast voor de herlancering van onze economie, merken de twee economen op, al beseffen ze goed dat ze een ongemakkelijke waarheid brengen. “De zombiebedrijven onttrekken kapitaal en talent aan onze economie en die zouden we eigenlijk op een betere manier kunnen inzetten”, zegt Véronique Goossens, hoofdeconoom bij Belfius. “Dit gaat over de welvaart van morgen: als we een even omarmende samenleving willen behouden, dan moet onze productiviteit omhoog. Het uitzuiveren van zombiebedrijven is één van de factoren die daarbij kan helpen.”

Meer zombiekrantenwinkels dan gemiddeld

Om in te schatten of ons land ook veel zombiekrantenwinkels telt, klopten we aan bij financieel expert Luc Roesems. Hij analyseerde eerder in opdracht van Radar de omzet- en winstevolutie van de dagbladhandels.

Vanuit de analyse van 493 winkels over een periode van drie jaar bekeek hij voor ons hoeveel winkels hun intrest niet kunnen dekken. “In 2016 ging het om 15% van de onderzochte winkels, in 2017 om 16,6% en in 2018 om 20,7%”, zegt Luc Roesems. “Dat is beduidend hoger dan het Belgisch gemiddelde over alle sectoren heen”.

Wat doet de overheid?

De redenering over de zombiebedrijven is niet onbelangrijk bij het nadenken over hoe krantenwinkels uit de crisis komen. De 1,5 Meter Sessie gaat ook daar dieper op in. De federale overheid zette bijvoorbeeld 50 miljard euro aan garanties aan kant voor bedrijven die een overbruggingskrediet van 12 maanden aanvragen. Zombiebedrijven met achterstallige RSZ, BTW of kredietaflossingen komen daarvoor niet in aanmerking. De start van de ongemakkelijke uitzuivering?