Het aanstaande verbod op gokreclame verbiedt reclame op openbare plaatsen. Betekent dat ook het einde van reclame voor sportweddenschappen aan de gevels van krantenwinkels of zelfs in de winkel? We vroegen het na en schatten ook de kansen in van het idee om de minimumleeftijd voor sportweddenschappen op te trekken naar 21 jaar.
Op 1 juli 2023 treedt een verreikend verbod op gokreclame in werking, een belangrijke mijlpaal in de strijd van de regering tegen de kwalijke gevolgen van sportweddenschappen en andere vormen van gokken. “Het verbod is nodig, want het normaliseren en banaliseren van gokken moet eindelijk stoppen”, is minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) stellig. Enkel de mensen die op zoek gaan naar kansspelen, mogen nog geconfronteerd worden met gokreclame.
Het lijstje met verboden vormen van reclame is lang: reclamespots op televisie, radio en in bioscoopzalen; advertenties en video-advertising op websites, digitale kanalen en sociale mediaplatformen; advertenties in tijdschriften of kranten; reclameaffiches op openbare plaatsen; gepersonaliseerde reclame via mail, post, berichtendiensten, sms of sociale media en alle reclamedrukwerk.
Vallen krantenwinkels onder de noemer van de categorie ‘reclameaffiches op openbare plaatsen’, is dan de vraag. “Het is voorbarig om vandaag al een inschatting te maken van de mogelijke impact van de nieuwe regels op de dagbladhandels”, klinkt het bij de Kansspelcommissie, die overigens niet werd geconsulteerd bij het ontwikkelen van de wetgeving. “We betreuren het dat de minister ons als expert ter zake niet om advies gevraagd heeft.”
Maar ook: “Het nieuwe koninklijk besluit is van toepassing op de dagbladhandels in zoverre dat het KB van 17 februari 2022 er niet van afwijkt.” De bepalingen in het koninklijk besluit met specifieke regels voor boekhandels en krantenwinkels blijven kortom ook na 1 juli 2023 van toepassing, een gegeven dat inderdaad bevestigd wordt in het nieuwe KB. Dat geldt trouwens eveneens voor de specifieke regels rond de producten van de Nationale Loterij.
De uitingen van gokreclame die wel nog zijn toegestaan, moeten straks beantwoorden aan strenge ethische en vormelijke regels. Regels die voor de dagbladhandels dus al zijn vastgelegd in het KB van 17 februari 2022, waarin het aannemen van weddenschappen als strikte nevenactiviteit werd gedoogd “om de daling van de verkoopcijfers van de gedrukte pers ten gevolge van de opmars van de digitale media te compenseren”.
Dat KB legde onder meer voorwaarden op rond het aantal geëxploiteerde informaticatoepassingen (4), de periode voor het aannemen van weddenschappen (tussen 6u en 20u) en de maximale totale inzet (250.000 euro per jaar of 20% van de jaaromzet). Op vlak van publiciteit zijn de volgende twee beperkingen van tel:
Om het aantal mensen met een gokverslaving en gokschulden verder terug te dringen, maakt de regering tevens werk van een gewijzigde Kansspelwet. De nieuwe bepalingen behelzen onder andere een verbod op automaten op locaties als jeugdhuizen, een optrekking van de minimumleeftijd van 18 naar 21 jaar – ook voor de krantenwinkels een noemenswaardige wijziging – en een digitaal cumulverbod van verschillende soorten kansspelen.
“Wat gokreclame en goksponsoring betreft, gaat het om een principieel verbod en dus niet om een limitatieve lijst”, zegt Stefaan Van Hecke (Groen), die de wijzigingen uitwerkte. “Op die manier is ook reclame voor nieuw ontwikkelde producten uit den boze. De concrete uitzonderingen zijn niet opgenomen in de wet, daarvoor wordt verwezen naar het koninklijk besluit.”
Oorspronkelijk was het ook de bedoeling om de toepassing van de zwarte lijst van uitgesloten personen uit te breiden naar onder andere de dagbladhandels. Die zogenaamde ‘EPIS’-regeling (Excluded Persons Information System) zorgt ervoor dat mensen op de zwarte lijst na het scannen van hun identiteitskaart geen toegang krijgen tot een gokautomaat. Een kortgeding heeft die wijziging echter tegengehouden: het systeem zou niet volledig GDPR-proof zijn.
“We wachten nu op de uitslag van het beroep en zullen het systeem waar nodig nog grondiger onderbouwen op juridisch vlak, zodat het volledig conform is met de wetgeving rond de gegevensbescherming”, zegt Van Hecke, die tevens de voordelen aanstipt. “Zo moet de uitbater van de krantenwinkel niemand zelf controleren, en vindt er meteen ook een leeftijdscontrole plaats. We hadden bovendien een overgangsperiode voorzien om de toestellen uit te rusten met kaartlezers.”
Wat te onthouden?
Als sectororganisatie vinden wij het belangrijk om te luisteren naar de meningen van onze lezers. Daarom is het mogelijk om op de artikels op onze website te reageren. VFP verzoekt haar lezers dit op een volwassen en beleefde manier te doen. Beledigingen, persoonlijke aanvallen, het spammen van de commentaren, illegale informatie (bv. inbreuken op het auteursrecht of andere wettelijke bepalingen) en commerciële informatie zijn niet toegestaan. VFP en de redactie van Radar eigenen zich daarom het recht toe om dergelijke reacties te verwijderen wanneer zij dit nodig achten.
Verder gaan wij uit van de goede intenties van de Radar-lezer. Commentaren worden niet voor publicatie goedgekeurd. Radar wijst alle verantwoordelijkheid af voor wat in de commentaren verschijnt en hoeft qua visie, waarden en mening niet noodzakelijk akkoord te gaan met wat in deze commentaren verschijnt.