Uit een nieuwe studie van KPMG, uitgevoerd in opdracht van tabaksfabrikant Philip Morris, blijkt dat maar liefst 27,6% van de sigarettenconsumptie in ons land illegaal, namaak of afkomstig uit het buitenland is. De Belgische staatskas loopt daardoor jaarlijks zo’n 544 miljoen euro aan accijnzen en heffingen mis.
Opvallend is de forse toename van het aantal buitenlandse sigaretten, vooral uit Bulgarije, Luxemburg en Turkije. Daar liggen de prijzen voor een pakje (respectievelijk 3,12 euro, 5,09 euro en 2,08 euro) aanzienlijk lager dan de Belgische gemiddelde prijs van 11,05 euro. Sinds 2020 is de instroom uit Bulgarije verdrievoudigd.
De illegale markt – met namaakproducten en smokkelwaar – groeide vorig jaar met 13% tot 1,3 miljard sigaretten. Daarnaast werden ook meer legale sigaretten uit het buitenland ingevoerd, goed voor 1,06 miljard stuks in 2024, een stijging van 22%. In totaal is daarmee ruim 1 op de 4 sigaretten in ons land illegaal, namaak of afkomstig uit het buitenland. Voor dagbladhandelaars, die gebonden zijn aan strikte regels en controles, blijft dit een hardnekkige concurrent.
De stijging past in een bredere trend waarbij consumenten steeds vaker uitwijken naar goedkopere alternatieven buiten het reguliere verkoopkanaal. Volgens Philip Morris komt dat onder meer door “overdreven belastingverhogingen en strikte beperkingen” op de legale tabaksmarkt. “Dat speelt in de kaart van criminele netwerken die onbelaste, vaak inferieure producten aanbieden.”
Dat die netwerken springlevend zijn, bewijzen de recente vangsten. Zo ontdekte de douane half mei een loods in Lummen met 20 ton illegale tabak, goed voor 7,6 miljoen euro aan ontdoken belastingen. Er lagen ook 12 paletten sigarettenpapier, folie en een generator, vermoedelijk bedoeld voor de productie van namaaksigaretten. Van verdachten was op het moment van de inval geen spoor.
Nog geen maand later, begin juni, hield de politiezone Zennevallei twee Franse voertuigen tegen in Halle. Ze bleken tot de nok gevuld met 200.000 illegale sigaretten. De twee inzittenden verbleven illegaal in België en de volledige lading werd in beslag genomen. De vangst past in een opvallend patroon: het is al de vierde grote onderschepping in die politiezone op enkele maanden tijd. In totaal ging het dit voorjaar om meer dan een half miljoen sigaretten.
Volgens de politie is er geen sprake van toeval. “Deze handel wordt aangestuurd door goed georganiseerde criminele netwerken”, klinkt het. De strijd tegen deze structuren blijft dan ook een prioriteit.
Toch verloopt de aanpak van de illegale markt niet zonder haperingen. Eind mei sprak de rechtbank zeven verdachten vrij in een zaak rond namaaksigaretten in een loods in Erpe-Mere. Begin 2023 vond de politie daar 4,5 miljoen namaaksigaretten, maar het onderzoek bleek onvoldoende onderbouwd. Zo kon niet worden bewezen wat de vrachtwagens op de site vervoerden, wie de opdracht gaf en of de eigenaar van de loods op de hoogte was. Hoewel het parket boetes tot 30 miljoen euro en celstraffen eiste, oordeelde de rechter dat er te veel twijfels en te weinig harde bewijzen waren.
Als sectororganisatie vinden wij het belangrijk om te luisteren naar de meningen van onze lezers. Daarom is het mogelijk om op de artikels op onze website te reageren. Persradar verzoekt haar lezers dit op een volwassen en beleefde manier te doen. Beledigingen, persoonlijke aanvallen, het spammen van de commentaren, illegale informatie (bv. inbreuken op het auteursrecht of andere wettelijke bepalingen) en commerciële informatie zijn niet toegestaan. Persradar en de redactie van Radar eigenen zich daarom het recht toe om dergelijke reacties te verwijderen wanneer zij dit nodig achten.
Verder gaan wij uit van de goede intenties van de Radar-lezer. Commentaren worden niet voor publicatie goedgekeurd. Radar wijst alle verantwoordelijkheid af voor wat in de commentaren verschijnt en hoeft qua visie, waarden en mening niet noodzakelijk akkoord te gaan met wat in deze commentaren verschijnt.